طراحی نورپردازی

طراحی نورپردازی

اولین بار جان تیندال به اهمیت طراحی نورپردازی پی برد. او متوجه شد  که نور بیشتر صرفا منجر به دید بهتر نمی شود و نور باید به مقدار کافی و رنگ و زاویه مناسب در فضا ساطع شود تا اجسام به بهترین شکل دیده شوند .

اهمیت طراحی نورپردازی

با ارزشمندشدن برق و بالارفتن ممیزی های مصرف انرژی  در قرن بیستم طراحی نورپردازی رفته رفته اهمیت بیشتری پیدا کرد و به یک نیاز تبدیل شد . طراحان نورپردازی با شناخت موضوعی که جان تیندال 150 سال قبل به آن پی برده بود توانستند به یک رویکرد پویا تر دست یابند. آن ها فهمیدند با طراحی و نورپردازی می توان بدون جابجایی فضا یک ارتقاء در فرم های معماری ایجاد نمود .اداره اطلاعات انرژی آمریکا مقدار مصرف انرژی برق را در سال 2010 ، 297میلیارد کیلووات ساعت برآورد کرد که 22 درصد آن به روشنایی و نورپردازی ساختمان اختصاص دارد .

مراحل طراحی نورپردازی

نورپردازی نقش مهمی در درک فضای اطراف و عملکرد شخص دارد .برای طراحی نورپردازی باید سه گام را در نظر گرفت که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم :

طراحی نورپردازی

دانستن کاربرد فضای مورد نظر

اولین گام برای طراحی نورپردازی دانستن کاربرد فضای مورد نظر است . طراح نورپردازی باید مقدار نور ، کیفیت نور ، روشنایی و جهت را تعیین کند سپس یک محدوده یا مکان خاص را به صورت هدفمند و مجزا نورپردازی کند.امروزه در همه‌ی پروژه‌ها ، نورپردازی براساس شرایط منحصر به فرد آن پروژه انجام می شود بنابراین دسته بندی فضاها امری ضروری است .

اطلاع از استاندارد های روشنایی برای فضاهای مختلف

گام دیگر برای طراحی نورپردازی اطلاع داشتن از استاندارد های روشنایی برای فضاهای مختلف است . پس از این که کاربرد فضا مشخص شد مقدار نور مورد نیاز در آن فضا بر طبق استاندارد ها مشخص می شود . در ادامه سه نوع استاندارد روشنایی را برای شما شرح می دهیم :

  • روشنایی عمومی (روشنایی عمومی یک سطح نور یکنواخت را در فضا پخش می کند )
  • روشنایی محلی یا هدفمند( به محل مورد نظر نوری با مشخصات دمایی و رنگ و شدت انتخابی می تابد)
  • روشنایی موضعی (روشنایی مادون قرمز برای ارائه نور به یک منطقه خاص استفاده می شود )

شبیه سازی فضا در طراحی نورپردازی

شبیه سازی فضا در طراحی روشنایی گام آخر طراحی نورپردازی است . نرم افزار های شبیه سازی مانند  DIALUX می تواند به طراح در محاسبات روشنایی و نورپردازی کمک کند . علاوه بر DIALUX از سیستم های دیگری که در طراحی روشنایی می توان از آن استفاده کرد DMX است . سیستم هوشمند نورپردازی DMX با قابلیت های لامپ ال ای دی سازگاز است و استفاده از این نوع چراغ ها باعث کنترل بیشتر سیستم روشنایی می شود .

طراحی نورپردازی ساختمان

انواع منابع نور در طراحی نورپردازی

پر کاربرد ترین منابع نوری در تأمین نور پردازی ساختمان چراغ های آویز یا نصب شده بر روی سقف است . در سقف های اداری  این وسایل روشنایی محصور شده اند  و به صورت پنل ال ای دی توکار نصب شده اند. علاوه بر این روش ،  چراغ های روشنایی را می توان به دیوار ها نیز متصل نمود .لامپ های ال ای دی به دلیل بهره وری انرژی بالا ، شاخص نمود رنگ بهتر و طول عمر طولانی محبوبیت زیادی دارند .

نور پرده ها: این نوع منابع نور به صورت پارچه های شفافی هستند که نور را درون خود جذب کرده و آن را منعکس می کنند. آنها برای ایجاد نورپردازی در محیط های داخلی مانند سالن های بزرگ و تئاترها استفاده می شوند.

نور دهی زمینی: این نوع نورپردازی شامل استفاده از لامپ هایی است که در زمین یا فضای باز نصب می شوند و برای ایجاد نورپردازی مستقیم و غیرمستقیم بر روی سطوح مختلف مانند درختان، بوم و دیوارها استفاده می شوند.

لامپ ال ای دی سقفی یک توزیع گسترده ، یکنواخت و ملایم نور را در فضا ساطع می کند که باعث ایجاد یک خلق و خوی مثبت و آرام برای اشخاص می شود.

مطلوب ترین روش نورپردازی با تلفیق معماری ، با انتشار نور مستقیم روی دیوار است زیرا باعث احیای معماری و جذب بیشتر می شود و نور محیط را به صورت غیر مستقیم ایجاد می کند . در نورپردازی غیر مستقیم بافت های داخلی مانند روکش های آجر و سنگ بهتر و زیبا تر دیده می شوند .

از منابع دیگر برای طراحی نورپردازی می توان به لامپ های گازی اشاره کرد  . این لامپ ها پر مصرف هستند و گرمای زیادی تولید می کنند اما به دلیل کیفیت رنگ بهتر به لامپ های رشته ای تنگستنی ترجیح داده می شوند .

در نور پردازی شهری و ساختمان تا جایی که امکان دارد از لامپ های فلورسنت استفاده نمی شود زیرا این لامپ ها سوسو می زنند و با سرعت خاموش و روشن می شوند بنابراین موجب سردرد و چشم درد خواهند شد .

طراحی نور پردازی در پایا رسا به معنی تلفیق هم زمان دانش ، هنر ، تکنولوژی است . ما با در اختیار داشتن تیم حرفه ای قادریم طرح ها پیشرو ، چشم گیر و جذابی برای نورپردازی ارائه کنیم. در زمان طراحی ، تأثیر متقابل نور و روشنایی ،  منافع کارفرما در نظر گرفته می شود و تلاش می شود تا جلوه های خاصی در نمای ساختمان ایجاد شود و نظر همگان را به خود جلب کند .

المان هایی که در طراحی نورپردازی باید به آن توجه کرد شامل موارد زیر است :

  • زاویه تابش: ایجاد زاویه تابش برای مجاورت و جداسازی از فضای کناری
  • حفاظت: حفاظت از خود اثر و محدوده آن
  • اغراق نکردن: اغراق نکردن در نورپردازی جزئیات
  • طراحی: طراحی چراغ بنا به معماری اثر مورد بحث برای هماهنگی بیشتر اگر قصد نورپردازی منزل خود را دارید انواع نورپردازی که در دکوراسیون منزل خود می توانید داشته باشید شامل موارد زیر است :
  • نورپردازی مدرن: این نور پردازی به شکل ثابتی نیست و شما می توانید میزان روشنایی آن را تنظیم کنید .
  • نورپردازی کلاسیک :این نورپردازی در بسیاری از دکوراسیون های منزل های ایرانی قابل رؤیت است .
  • نورپردازی روستیک: انواعی از روشنایی روستیک وجود دارند که در دکوراسیون روستیک، جلوه بسیاری خواهند داشت. غالبا متریال به کار رفته در آنها، چوب، سنگ و… هستند. معمولا این نوع منابع روشنایی و نورپردازی در عین سادگی، بسیار زیبا نیز خواهند بود.

در طراحی نورپردازی، منابع نور مختلفی می توانند برای ایجاد اثرات مختلف استفاده شوند. برخی از انواع منابع نور در طراحی نورپردازی عبارتند از:

  • لامپ های LED نورپردازی
  • لامپ های فلورسنت نورپردازی
  • روشنایی های خورشیدی نورپردازی
  • لامپ های هالوژن نورپردازی
  • نور پرده ها نورپردازی
  • نور پرده ها نورپردازی
  • نور دهی زمینی نورپردازی

لامپ های LED نورپردازی

لامپ های LED نورپردازی

این نوع لامپ ها دارای مصرف انرژی کم، عمر طولانی و رنگ های متنوعی هستند. آنها می توانند برای ایجاد اثرات نورپردازی مختلفی مانند ایجاد روشنایی مستقیم یا غیرمستقیم، تغییر رنگ و حتی ایجاد الگوهای نوری مورد استفاده قرار گیرند.

لامپ های LED نورپردازی (LED lamps for lighting) یکی از پراستفاده ترین و محبوبترین منابع نوری در نورپردازی داخلی و خارجی هستند. این لامپ ها به دلیل داشتن مزایایی مانند کیفیت بالای نور، مصرف انرژی کم، عمر طولانی و عدم تولید گرما، در بسیاری از نورپردازی های داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرند.

لامپ های LED نورپردازی به دلیل داشتن رنگ نوری طبیعی، کیفیت بالای نور و مقاومت در برابر شوک و لرزش، برای نورپردازی در فضاهای خارجی مانند حیاط های خانگی، پارک ها و فضاهای باز مناسب هستند. همچنین، این لامپ ها به دلیل داشتن مصرف انرژی کم و عدم تولید گرما، برای نورپردازی در فضاهای داخلی مانند اتاق های کار، سالن های همایش و فضاهای تجاری نیز بسیار مناسب هستند.

لازم به ذکر است که لامپ های LED نورپردازی از نظر مصرف انرژی، نسبت به لامپ های فلورسنت نورپردازی، بسیار کمتر مصرفتر هستند و به دلیل طول عمر بیشتر، نیاز به تعویض کمتری دارند. همچنین، این لامپ ها دارای انواع و اشکال مختلفی مانند لامپ های رشته ای، لامپ های نیمه کروی، لامپ های کروی و غیره هستند.

با این حال، برای استفاده از لامپ های LED نورپردازی، باید به دقت و با توجه به نیازهای محیط، لامپ های مناسبی را انتخاب کرد. همچنین، در برخی موارد، هزینه های نصب این لامپ ها نسبت به سیستم های نورپردازی دیگر، بیشتر است.

لامپ های فلورسنت نورپردازی

لامپ های فلورسنت نورپردازی

این نوع لامپ ها نیز دارای مصرف انرژی کم، عمر طولانی و رنگ های متفاوتی هستند. آنها برای ایجاد نورپردازی بر روی سطوح بزرگ مانند دیوارها و سقف ها مورد استفاده قرار می گیرند.

لامپ های فلورسنت نورپردازی (Fluorescent lamps for lighting) منابع نوری با کیفیت بسیار بالا هستند که در نورپردازی داخلی و خارجی استفاده می شوند. این لامپ ها به دلیل داشتن روشنایی بالا، مصرف انرژی کمتر و عمر طولانی، در بسیاری از نورپردازی های داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرند.

لامپ های فلورسنت نورپردازی به دلیل داشتن رنگ نوری طبیعی و خنک، در فضاهای داخلی مانند اتاق های کار، سالن های همایش و فضاهای تجاری به خوبی عمل می کنند. همچنین، این لامپ ها به دلیل داشتن روشنایی بالا و مصرف انرژی کمتر، برای نورپردازی خیابان ها، پارک ها و فضاهای باز دیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

لازم به ذکر است که لامپ های فلورسنت نورپردازی از نظر انرژی مصرفی، نسبت به لامپ های هالوژن نورپردازی، بسیار کم مصرفتر هستند و به دلیل طول عمر بیشتر، نیاز به تعویض کمتری دارند. همچنین، این لامپ ها دارای انواع و اشکال مختلفی مانند لامپ های رشته ای، لامپ های نیمه کروی، لامپ های کروی و غیره هستند.

با این حال، لامپ های فلورسنت نورپردازی دارای چندین محدودیت هستند. این لامپ ها به دلیل داشتن رنگ نوری خنک، در برخی نورپردازی های داخلی مانند اتاق خواب و نشیمن، به خوبی عمل نمی کنند. همچنین، این لامپ ها به دلیل داشتن سیستم روشن شدن کند و نیاز به چندین ثانیه برای رسیدن به روشنایی کامل، در برخی موارد به خوبی عمل نمی کنند.

روشنایی های خورشیدی نورپردازی

روشنایی های خورشیدی نورپردازی

این نوع روشنایی ها از انرژی خورشید برای تولید نور استفاده می کنند. آنها برای نورپردازی فضاهای باز مانند باغ ها و پارک ها بسیار مناسب هستند.

روشنایی های خورشیدی نورپردازی (Solar lighting for landscaping) منابع نوری هستند که از انرژی خورشید استفاده می کنند و برای نورپردازی داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که امکان دسترسی به برق محدود است، استفاده می شوند. این نوع نورپردازی تحت عنوان “نورپردازی خورشیدی” شناخته می شود.

روشنایی های خورشیدی نورپردازی شامل پنل های خورشیدی، باطری های قابل شارژ، سیم ها و نور دهنده های LED هستند. این سیستم ها از انرژی خورشید برای شارژ باطری های خود استفاده می کنند و در شب، نور دهنده های LED را روشن می کنند. این سیستم ها معمولاً دارای سنسورهای حرکت هستند که در صورت شناختن حرکت، نور دهنده ها را روشن می کنند.

روشنایی های خورشیدی نورپردازی به دلیل داشتن انرژی پایدار و قابل تجدید، نیاز به نگهداری کم و هزینه کمتری نسبت به سیستم های نورپردازی دیگر دارند. همچنین، این سیستم ها به دلیل عدم نیاز به سیم کشی و نصب آسان، برای نورپردازی مسیرهای پیاده روی، فضاهای سبز و حیاط های خانگی مناسب هستند.

با این حال، روشنایی های خورشیدی نورپردازی برای استفاده در مناطقی با آب و هوای خیلی گرم یا سرد مناسب نیستند. همچنین، کیفیت نور تولید شده توسط این سیستم ها برای مصارف حرفه ای و یا در فضاهای بزرگ تجاری، با کیفیت نور تولید شده توسط سیستم های نورپردازی دیگر قابل مقایسه نیست.

لامپ های هالوژن نورپردازی

لامپ های هالوژن نورپردازی

این نوع لامپ ها در اندازه ها و توان های مختلفی در دسترس هستند و برای ایجاد نورپردازی مستقیم و غیرمستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.

لامپ های هالوژن نورپردازی (Halogen lamps for lighting) منابع نوری با کیفیت بسیار بالا هستند که در نورپردازی داخلی و خارجی استفاده می شوند. این لامپ ها به دلیل داشتن رنگ نوری گرم و طبیعی، شدت نور قابل تنظیم و عمر طولانی، در بسیاری از نورپردازی های داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرند.

لامپ های هالوژن نورپردازی در انواع و اشکال مختلفی مانند لامپ های رشته ای، لامپ های نیمه کروی، لامپ های کروی و غیره در دسترس هستند. همچنین، این لامپ ها با شدت نوری قابل تنظیم، به راحتی می توانند برای ایجاد جوی رومانتیک و آرامش بخش در فضاهای داخلی مانند اتاق خواب، نشیمن و غیره استفاده شوند.

در نورپردازی خارجی، لامپ های هالوژن نورپردازی به دلیل داشتن روشنایی بالا و قابل تنظیم، برای روشنایی پارک ها، باغ ها و فضاهای باز دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین، این لامپ ها به دلیل داشتن رنگ نوری طبیعی، می توانند در نورپردازی ساختمان های تاریخی و مساجد به خوبی عمل کنند.

لازم به ذکر است که استفاده از لامپ های هالوژن نورپردازی نیازمند توجه به مسائل ایمنی است. این لامپ ها دارای دمای بسیار بالایی هستند و باید به دقت نصب شوند تا از خطر بروز حریق جلوگیری شود. همچنین، مصرف انرژی بالایی دارند و باید دقت شود که استفاده از این لامپ ها در نورپردازی ها با محدودیت انرژی، منطقه ای و محیطی مجاز باشد.

انواع نورپردازی:

  • نورپردازی عمومی یه محیطی
  • نورپردازی موضعی (کاری) – Task Light
  • نورپردازی تاکیدی – Accent Light
  • نورپردازی تزئینی – Decorative Light
  • نورپردازی فراتاب‌های دیواری
  • نورپردازی ریلی
  • نورپردازی فروتاب

نورپردازی عمومی یه محیطی

انواع نورپردازی عمومی

نورپردازی عمومی معمولاً به مجموعه ای از روش ها و تکنیک های نورپردازی اطلاق می شود که برای ایجاد نور و روشنایی در سطوح و فضاهای عمومی مانند خیابان ها، میدان ها، پارک ها، مراکز خرید، دانشگاه ها، بیمارستان ها و غیره، به کار می رود.

هدف اصلی نورپردازی عمومی، افزایش ایمنی و راحتی در کاربری فضاهای عمومی است. با استفاده از نورپردازی، می توان از فضاهای عمومی در ساعات شب و حتی در روزهای کم نوری استفاده کرد و امنیت کاربران را بهبود بخشید.

در نورپردازی عمومی، از انواع منابع نور مختلفی مانند لامپ های LED، لامپ های هالوژن، روشنایی های خورشیدی و غیره استفاده می شود. همچنین، نورپردازی عمومی شامل ایجاد الگوهای نوری، تبدیل رنگ نور، ایجاد نورپردازی مستقیم و غیرمستقیم و غیره است.

با توجه به اینکه فضاهای عمومی با توجه به نوع فعالیت هایی که در آنها انجام می شود، متفاوت هستند، نورپردازی عمومی باید به گونه ای طراحی شود که نیازهای امنیتی، راحتی و زیبایی فضاهای عمومی را برآورده کند.

نورپردازی موضعی (کاری) – Task Light

انواع نورپردازی موضعی

نورپردازی موضعی یا کاری (Task Light) به نوعی نورپردازی اطلاق می شود که برای افزایش روشنایی و تمرکز در فعالیت های مختلفی مانند مطالعه، کار در رومیز کامپیوتر، کارهای دقیق و دستی و غیره، استفاده می شود. این نوع نورپردازی به عنوان یک پلنگارد برای جلوگیری از خستگی چشم، افزایش بهره وری و بهبود کارایی در فعالیت های روزمره به کار می رود.

نورپردازی کاری معمولاً شامل استفاده از لامپ هایی با روشنایی قابل تنظیم، طراحی شده است. این لامپ ها معمولاً با استفاده از لامپ های LED با رنگ دمایی گرم تولید می شوند که باعث کاهش خستگی چشم و افزایش تمرکز کاربر می شوند. همچنین، این لامپ ها می توانند دارای دکمه های کنترل روشنایی باشند تا کاربر بتواند بر اساس نیاز خود روشنایی را تنظیم کند.

نورپردازی کاری به طور معمول در اتاق های کار، اتاق های خواب، کتابخانه ها و مکان های دیگری که نیاز به روشنایی قوی و تمرکز دارند، استفاده می شود. در طراحی نورپردازی کاری، باید به عواملی مانند اندازه، شکل و رنگ لامپ، زاویه نور، ارتفاع و موقعیت لامپ نسبت به فعالیت مورد نظر توجه شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.

نورپردازی تاکیدی – Accent Light

انواع نورپردازی تاکیدی

نورپردازی تاکیدی (Accent Light) به نوعی نورپردازی اطلاق می شود که برای برجسته کردن و تاکید بر اشیا و جزئیات خاصی در فضا استفاده می شود. این نوع نورپردازی معمولاً برای ایجاد جلوه های زیبایی در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که می خواهند تأکیدی بر روی آثار هنری، مجسمه ها، ستون ها، دکوراسیون داخلی و معماری فضایی وجود داشته باشد، استفاده می شود.

در نورپردازی تاکیدی، از انواع منابع نور مختلفی مانند لامپ های هالوژن، لامپ های LED، نور پرده ها و غیره استفاده می شود. این نورپردازی معمولاً با استفاده از دستگاه های نورپردازی مخصوص، مانند سقف کشسان، تراک، سپر، نورپردازی زمینی و غیره ایجاد می شود.

در طراحی نورپردازی تاکیدی، باید به عواملی مانند زاویه نور، شدت نور، رنگ نور و محدوده نورپردازی توجه شود. همچنین، برای بهبود نتیجه نورپردازی تاکیدی، می توان از تکنیک هایی مانند ایجاد نورپردازی متقارن، نورپردازی توجه شده، نورپردازی معکوس و غیره استفاده کرد.

نورپردازی تاکیدی معمولاً در مکان هایی مانند موزه ها، گالری های هنری، فروشگاه های لوکس، رستوران ها، هتل ها، مراکز تفریحی و غیره استفاده می شود. با استفاده از نورپردازی تاکیدی، می توان اشیا و جزئیات خاصی را در فضا برجسته کرد و به آنها جذابیت و جلوه ای خاص بخشید.

نورپردازی تزئینی – Decorative Light

نورپردازی تزئینی (Decorative Light) به نوعی نورپردازی اطلاق می شود که برای افزایش زیبایی و جلوه گری در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که نیاز به جذابیت و دکوراسیون دارند، استفاده می شود. این نوع نورپردازی معمولاً برای ایجاد جلوه های زیبایی و خلاقانه در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی مانند خانه ها، رستوران ها، کافی شاپ ها، هتل ها، مراکز خرید و غیره، استفاده می شود.

در نورپردازی تزئینی، از انواع منابع نور مختلفی مانند لامپ های LED، لامپ های نئون، نور پرده ها، نورپردازی زمینی و غیره استفاده می شود. همچنین، در این نوع نورپردازی، از انواع رنگ های نور مختلفی مانند رنگ های قرمز، آبی، سبز، زرد و غیره استفاده می شود که به فضا جذابیت و جلوه ای خاص می بخشند.

در طراحی نورپردازی تزئینی، باید به عواملی مانند شدت نور، رنگ نور، شکل و اندازه منابع نور و محل قرارگیری آنها توجه شود. همچنین، برای بهبود نتیجه نورپردازی تزئینی، می توان از تکنیک هایی مانند ایجاد جلوه های نوری با تحرک، نورپردازی فرمال و غیره استفاده کرد.

نورپردازی تزئینی معمولاً در مکان هایی مانند مراکز خرید، رستوران ها، هتل ها، مراکز تفریحی، فضاهای عمومی و غیره استفاده می شود. با استفاده از نورپردازی تزئینی، می توان فضایی جذاب و خلاقانه را ایجاد کرد و به آن جلوه ای خاص بخشید.

نورپردازی فراتاب‌های دیواری

نورپردازی فراتاب‌های دیواری (Wall Grazing Light) به نوعی نورپردازی اطلاق می شود که با استفاده از منابع نوری ویژه، به عمدتاً بر روی سطح دیوارها اعمال می شود. این نوع نورپردازی برای ایجاد جلوه های زیبایی در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که نیاز به ایجاد روشنایی شفاف و جذاب بر روی دیوارها دارند، استفاده می شود.

در نورپردازی فراتاب‌های دیواری، منابع نوری معمولاً در فاصله نسبتاً نزدیکی از دیوار قرار می گیرند و نور از روی سطح دیوار به بیرون فراتاب می شود. این نوع نورپردازی معمولاً با استفاده از لامپ های LED با قابلیت تنظیم شدت نور و رنگ دمایی، ایجاد می شود. همچنین، می توان از دستگاه های نورپردازی مخصوص، مانند سپر، تراک و غیره برای ایجاد نورپردازی فراتابی استفاده کرد.

در طراحی نورپردازی فراتاب‌های دیواری، باید به عواملی مانند فاصله مناسب از دیوار، زاویه نور، شدت نور و رنگ نور توجه شود. همچنین، برای بهبود نتیجه نورپردازی فراتابی، می توان از تکنیک هایی مانند نورپردازی برعکس، نورپردازی معکوس و غیره استفاده کرد.

نورپردازی فراتاب‌های دیواری معمولاً در مکان هایی مانند هتل ها، رستوران ها، مراکز خرید، مراکز تفریحی و غیره استفاده می شود. با استفاده از این نوع نورپردازی، می توان جلوه ای شفاف و جذاب روی دیوارها ایجاد کرد و به فضایی جذابیت و جلوه ای خاص بخشید.

نورپردازی ریلی

نورپردازی ریلی (Track Lighting) به نوعی نورپردازی اطلاق می شود که با استفاده از ریل هایی که به سقف نصب می شوند، منابع نوری متحرک روی این ریل ها حرکت می کنند و نور را به سمت محل مورد نظر هدایت می کنند. این نوع نورپردازی برای ایجاد جلوه های زیبایی و نورپردازی منظم در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که نیاز به تغییر جهت نورپردازی دارند، استفاده می شود.

در نورپردازی ریلی، منابع نوری معمولاً در قالب لامپ های LED روی ریل ها قرار می گیرند و با استفاده از سیستم های مختلف، مانند سیستم های دنیم، سیستم های پیچ و تاب و غیره، حرکت می کنند تا نور را به سمت محل مورد نظر هدایت کنند. همچنین، می توان از منابع نوری متحرکی مانند آرماتورهای نوری قابل حرکت و غیره نیز استفاده کرد.

در طراحی نورپردازی ریلی، باید به عواملی مانند شدت نور، رنگ نور، شکل و اندازه منابع نور و محل قرارگیری آنها توجه شود. همچنین، برای بهبود نتیجه نورپردازی ریلی، می توان از تکنیک هایی مانند ترکیب نورپردازی ریلی با نورپردازی دیگر، تنظیم شدت نور به صورت مستقیم یا متغیر و غیره استفاده کرد.

نورپردازی ریلی معمولاً در مکان هایی مانند خانه ها، مراکز خرید، رستوران ها، کافی شاپ ها، هتل ها و غیره استفاده می شود. با استفاده از این نوع نورپردازی، می توان نور را به سمت محل مورد نظر هدایت کرد و به فضایی جذابیت و جلوه ای خاص بخشید.

نورپردازی فروتاب

نورپردازی فروتاب (Uplighting) نوعی نورپردازی است که در آن، منابع نوری در سطح زمین یا در نزدیکی سطح زمین قرار گرفته و نور به صورت عمودی به سمت بالا تابیده می شود. این نوع نورپردازی برای ایجاد جلوه های زیبایی و نورپردازی در فضاهای داخلی و خارجی، به خصوص در مکان هایی که نیاز به ایجاد جوی رویایی و جذاب بر روی دیوارها و ساختمان ها دارند، استفاده می شود.

در نورپردازی فروتاب، منابع نوری معمولاً در قالب لامپ های LED یا هالوژنی روی سطح زمین یا در فاصله نزدیکی از سطح زمین قرار می گیرند و نور به صورت عمودی به سمت بالا تابیده می شود. همچنین، می توان از منابع نوری با انواع شکل و اندازه مختلف، مانند خرده نور، آرماتورهای نوری و غیره نیز استفاده کرد.

در طراحی نورپردازی فروتاب، باید به عواملی مانند شدت نور، رنگ نور، شکل و اندازه منابع نور و محل قرارگیری آنها توجه شود. همچنین، برای بهبود نتیجه نورپردازی فروتاب، می توان از تکنیک هایی مانند ترکیب نورپردازی فروتاب با نورپردازی دیگر، تنظیم شدت نور به صورت مستقیم یا متغیر و غیره استفاده کرد.

نورپردازی فروتاب معمولاً در مکان هایی مانند باغ ها، پارک ها، میدان ها، ساختمان های تاریخی، مساجد و غیره استفاده می شود. با استفاده از این نوع نورپردازی، می توان نور را به صورت عمودی به سمت بالا تابانده و به فضایی جذابیت و جلوه ای خاص بخشید.

انواع شیوه های طراحی نور پردازی

هر سبکی از نور پردازی به سبب فضایی که دارد بیان گر یک محتوای ذهنی است . در طراحی نورپردازی بر اساس محتوایی که ساختمان باید بیان کند می توان از سه نسبت 1)مرکز 2) محور 3 ) حوزه یا شبکه استفاده نمود . مرکزیت برای فضایی استفاده می شود که دارای هدف خاص است و یک تجربه بصری را نشان می دهد . این فضاها معمولا محلی برای درنگ و مکث هستند و آرامش و ثبات را القا می کنند .

در نورپردازی به شکل محوری یک مسیر نورانی جهت خاصی را در فضا القا می کند . از برخورد محور های نور محدوده ای شکل می گیرد که نقاط برخورد به شکل مرکز هایی در این شبکه نمایان می شوند . این فضا عمومیت بیشتری دارد و برعکس مرکز که هدف خاصی را القا میکند می تواند هویت گسترده تری داشته باشد .

سوالات متداول نورپردازی

مقدار هزینه ای که برای نورپردازی نمای بیرونی ساختمان باید بپردازد با توجه به پارامتر های مختلفی از جمله تعداد المان، وجود یا عدم وجود ساختمان از سیم کشی، کاربری بنا متفاوت خواهد بود به همین دلیل تعیین دقیق مقدار هزینه ای که به این منظور باید اختصاص دهید، قابل پیش‌بینی نیست.

مطمئناً انجام نورپردازی در مراحل ساخت بنا منطقی و اصولی تر است و از نظر کیفیت موجب روشنایی نما و از جنبه اقتصادی سبب بهینه سازی و صرفه جویی می شود البته پس از ساخت نما و یا حتی سال های پس از به اتمام رسیدن فرآیند آن، لحاظ نورپردازی در هر زمانی امکان پذیر است اما باید به این مسئله توجه داشت که در آن زمان دامنه ی عمل طراح کاهش می یابد و ممکن است همه ی تکنیک های پیشنهادی قابل اجرا نباشند.

خیر، باید عنوان کرد میزان نوردهی یک منبع نور بر اساس توان آن مشخص نمی شود. فاکتور تعیین کننده میزان لومن بر وات منبع نور است. به زبان ساده تر یعنی منبع نور به ازای هر وات توان مصرفی به چه میزان نور تولید منتشر می کند

خیر استفاده همزمان از دو منبع با رنگ نورهای متفاوت در یک چراغ ( مانند چراغ های فلوئورسنت ) و یا استفاده از چراغ های با دمای رنگ نور متفاوت در یک فضا از نظر منهدسی روشنایی کاری صحیح نیست. برای فضاهای متفاوت رنگ نورهای متفاوت استاندارد بر اساس کاربری آن فضا وجود دارد که مشاوران نورپردازی بر همین اساس منابع با رنگ نورهای متفاوت را برای کاربری های مختلف در نظر می‌گیرند.

منابع COB و SMD  هر دو از خانواده‌ی LED ها هستند که تفاوت آنها در تکنولوژی تولید این منابع نور است. به طور کلی می توان عنوان کرد برای فضاهای اداری، آموزشی، بیمارستانی و … استفاده از چراغ های SMD که پخش نور بهتری دارند، مناسب تر است و در کاربری های تجاری و … که نیاز به نور متمرکز تری داریم استفاده از چراغ های COB مناسب تر است.

اما ذکر این نکته حائز اهمیت است که هر پروژه شرایط ویژه‌ی خود را داشته و طراحان نورپردازی بر اساس شرایط و طبق استانداردها چراغ مناسب را می توانند پیشنهاد بدهند.

در توضیح این مطلب باید این موضوع را مطرح کنیم که فاکتوری در چراغ ها به عنوان ضریب نمود رنگ نور وجود دارد که نشان دهنده‌ی میزان تفکیک رنگ ها تحت تابش نور می باشند. بدین صورت که طیف تغییراتی بین ۰ تا ۱۰۰ دارند، عدد ۱۰۰ نمایش دهنده‌ی ضریب نمود رنگ تحت تابش نور طبیعی می باشد و منابع نور مصنوعی با این معیار سنجش می شوند. به طور کلی هر چه عدد CRI ( ضریب نمود رنگ ) به عدد ۱۰۰ نزدیک تر باشد، کیفیت نور منبع بالاتر می باشد و رنگ اشیا تحت تابش این منبع به حالت طبیعی نزدیک تر می باشند.

به طور نسبی می توان گفت بله. تکنولوژی های جدید صنعت روشنایی سعی برآن دارند تا راندمان نوری منابع را بالاتر ببرند. این پارامتر توسط تولیدکنندگان با عنوان لومن بر وات برای محصولات منتشر می شود، یعنی به ازای هر وات انرژی الکتریکی منبع چند لومن نور ( واحد سنجش نور خروجی منابع ) تولید می کند. طی سال ها‌ی اخیر این عدد رو به رشد بوده که نشان دهنده‌ی راندمان بالاتر و کاهش مصرف انرژی می باشد.

در پاسخ به این سوال باید عنوان کنیم که تنوع بسیار بالای چراغ ها و لامپ ها نشان دهنده‌ی کاربری متفاوت آنهاست. پس در نتیجه به طور کلی نمی توان مطرح کرد که چراغ مناسب برای هر فضا چه شرایطی باید داشته باشد. عوامل مختلفی مانند کاربری فضا، معماری فضا، شرایط تاسیسات و برقی و … همگی در انتخاب چراغ مناسب تاثیر گذار هستند. مشاوره‌ی مناسب از فعالان این حوزه می تواند راهگشای این مسئله باشد.

به طور کلی می توان گفت لامپ بخشی از چراغ را شامل می شود که نور را منتشر می کند اما چراغ به مجموعه‌ی لامپ، بدنه، درایور یا ترانس و … گفته می شود

نوشتهٔ پیشین
نور پردازی هتل و نکاتی که درباره آن نمی دانید
نوشتهٔ بعدی
گزارش نمایشگاه صنعت برق ایران – تهران آبان 1398

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
You need to agree with the terms to proceed

آخرین ویدئو ها

keyboard_arrow_up