نورپردازي شهري و روشهاي آن

نورپردازی شهری اهمیت بالایی در زیبا به نظر رسیدن شهر دارد . از آن جایی که بیش از 80 درصد تأثیر ما از جهان از طریق ارتباط بصری به وجود می آید بنابراین درک ما از فضای شهری به میزان روشنایی آن بستگی دارد .

نورپردازی شهری و زیباسازی شهر با المان ها و سازه های نورپردازی:

نور یکی از عناصری است که تاثیر زیادی در نورپردازی شهری و زیباسازی شهر دارد. خیلی مهم است که نورپردازی شهری بتواند با استفاده از انواع چراغ های رنگی و ترکیب بندی درست باعث جلب توجه شود. با استفاده از نورپردازی شهری می توان فضای زیبایی برای شهروندان فراهم کرد.

اولین هدفی که برای نورپردازی شهری در نظر گرفته می شود احساس امنیت و آرامش در شهر است. شب های تاریک نیازمند نور کافی در سطح شهر است. به همین دلیل نورپردازی شهری و روشنایی برای امنیت ضروری تلقی می شود. شاید سال های زیادی با تاریک شدن شب هیچ رفت و آمدی در داخل شهر صورت نمی گرفت اما امروزه در ساعات مختلف از شبانه روز خیابان ها افرادی زیادی در خود می بیند.

چون شهر پر رفت و آمد می شود نیاز است که برای شهر نور کافی در نظر گرفته شود. نورپردازی شهری تاثیر زیادی در زیبایی بصری شهر دارد. در جشن ها و مناسبت های مختلف فضای بسیار زیبا و شگفت انگیزی توسط المان ها و تجهیزات نوری دیگر ایجاد می شود.

برخی از مکان ها هستند که نیاز دارند تا نورپردازی درست برایشان طراحی شود. مثلاً مساجد، محیط های بیمارستانی، مراکز خرید، کافی شاپ و هتل ها باید طوری فضا سازی شوند که هم جلوه ی خوبی داشته باشند و هم از هزینه های اضافی پیشگیری کنند.

المان ها و سازه های نورپردازی که امروزه در شهرها برای زیباسازی شهر دیده می شود، نشان دهنده فرهنگ و سبک زندگی افراد آن اقلیم می باشد. معمولاً المان ها و سازه های نورپردازی با هدف بیان یک مفهوم و یا یک موقعیت تاریخی یا مناسبتی ساخته می شوند. المان ها برای بهتر دیده شدن نیازمند نور هستند.

قرار دادن ادوات نورپردازی همچون ریسه های نوری برای بهتر دیده شدن کمک می کند. این ادوات به دلیل استفاده در فضای باز و قرار گرفتن زیر نورخورشید و باران و برف و همچنین قرار گرفتن در معرض باد و طوفان باید از استحکام و کارآیی بالایی برخوردار باشند و می توان در چنین شرایطی از آنها در ساخت و تولید المان های نورپردازی شهری استفاده نمود.

المان های نورپردازی شهری از عناصری هستند که با بهره گیری از هنر و زیبایی ها باعث زیباسازی و آراستن فضاها و مناظر شهری می شوند. المان ها که در سطح خرد منظر شهری مطرح هستند، از اهمیت به سزایی برخوردار هستند، چرا که دارای عملکردها و کارکردهای مختلفی می باشند که در فضاها و مکان های مختلف شهری نصب می شوند. بر این اساس با بهره گیری اصولی و صحیح و رعایت کلیه ی استاندارد ها در حوزه ی طراحی، اجرا و نگهداری المان های شهری می توان مناظری زیباتر و مطلوب تر ایجاد نمود.

نورپردازی شهری برای جذب توریست، به منظور رونق بخشی به تجارت و کسب و کار در مناطق مختلف شهری به خصوص بخش مرکزی – تجاری شهری و فعالیت های شبانه در نظر گرفته شده است که شامل نورپردازی مسیرهای پیاده، نمای ساختمان ها، پل ها، مناظر طبیعی و مصنوعی، و نورپردازی نشانه ها می باشد. هدف فراهم نمودن محیط جذاب و دل انگیز به خصوص در بخش تجاری به منظور رونق بخشی به کسب و کار و فعالیت های شبانه برای جذب جمعیت بیشتر به این مناطق است.

نورپردازی شهری از ابزارها و روش‌های جلب توجه مشتریان در ساعات تاریکی هوا است. با استفاده از نورپردازی شهری بسیاری از فضاهای معماری و شهری با کارکردهای بازرگانی و تجاری در شب فعال هستند. در هر یک از انواع فضاهای تجاری متناسب با نوع فعالیت آن می‌توان از نورپردازی به شیوه‌ای سودمند بهره گرفت، زیرا از یک سو یکی از پدیده‌های بسیار مهم در جلب نظر مشتریان و از سوی دیگر شیوه‌ای کارآمد برای زیباسازی ها به شکل مطلوب است.

نور نماد پویایی و جریان زندگی است بنابراین در فعالیت شبانه شهر های امروزین به عنوان مکانی شبانه روزی نقش مهمی ایفا می کتد .به نور نباید تنها به عنوان ابزاری برای روشن کردن فضا نگاه کرد بلکه خود نور می تواند فضا را به وجود آورد و خواص فضا شامل رنگ و بافت را تغییر دهد یا بر آن تأکید کند .

از آن جایی که مهم ترین شاخصه مدیریت شهری موفق ، توانایی پاسخ گویی به نیازهای شهروندان است . نورپردازی شهری به روش صحیح می تواند نیاز شهروندان به فعالیتی امن و دلپذیر در ساعات شب را مرتفع کند و تأثیر خوشایندی بر روان شهروندان بگذارد .

 امروزه در شهرهای بزرگ، مجموعه‌ مدیریت شهری در تعاملی مثبت با متخصصان نورپردازی، نگرشی اجتماعی به نورپردازی شهری را دنبال نموده و با استفاده از آن، درصدد ایجاد ارتباط میان شهروندان و محیط شهری است.

عناصر غیر کالبدی شهر مانند رفتارها و فعالیت های در حال انجام در فضا نیز از اجزای اصلی فضای شهری هستند که می توان آن ها را به عنوان موضوع اصلی نورپردازی شهری به حساب آورد .

استفاده صحیح از نورپردازی شهری نیازمند شناخت ویژگی های نور و ارتباط آن با محیط و نیز آشنایی با تأثیر آن بر رفتارهای انسانی است که در صورت فراهم آمدن چنین شرایطی می توان شاهد پدید آمدن فضایی جذاب ، مولد و خلاق در سطح شهر بود . .استفاده از نور در مکان های مختلف به منظور دو هدف تامین روشنایی و نورپردازی صورت می گیرد.

روشنایی ، دید مناسب در فضاهای داخلی و خارجی ساختمان فراهم می کند و ایمنی و امنیت را در محیط برقرار می نماید.نور پردازی شهری در کلیه مکان ها از قبیل معابر، زمین های ورزشی، خیابان ها، ورزشگاه ها و … بر طبق معیارهای استاندارد و مقدار مشخص انجام می شود.

برای انجام یک طراحی خوب، بعد از نصب سیستم روشنایی باید میزان روشنایی تنظیم شود. برای ایجاد حسی از امنیت به میزان مشخصی از نور نیاز است.

نورپردازی برخی مکان ها به گونه ای است که شدت نور نه تنها حس امنیت ایجاد نمی کند بلکه فرد احساس می کند تحت نظر است. در چنین وضعیتی محیط بیرون در مقایسه با فضای پرنور داخلی تاریک به نظر می آید و فرد به دلیل تضاد نور ایجاد شده دچار ترس و دلهره می شود.

مهمترین نکته ای که طراحان نورپردازی باید مد نظر قرار دهند توجه به شدت روشنایی فضای مورد نظر است. میزان شدت نور باید با کاربری فضا همخوانی داشته باشد و امنیت را در آن برقرار نماید. در طراحی فضاهای داخلی و خارجی زیباسازی فضا با نورپردازی انجام می شود زیرا نور به فضا هویت می بخشد و آن را ایمن جلوه می دهد.

نورپردازی شهری چیست ؟

نور پردازی شهری مناسب ، عاملی برای هویت بخشی به فضا است. با استفاده از این تکنیک می توان سرزندگی را برای شهروندان به ارمغان آورد و آرامش را در فضا برقرار نمود.

علاوه بر آن نورپردازی اصولی فضاهای مختلف شهری کارایی فضا را در تمام ساعات شبانه روز ارتقاء می بخشد و ماندگاری شهروندان را در فضای بیرون تا دیروقت تقویت می کند که این امر رونق اقتصادی را در پی خواهد داشت.

ایجاد جلوه بصری، برجسته نشان دادن رنگ و عمق فضا و تاکید بر حجم اجسام از جمله اهداف نورپردازی می باشند. نورپردازی را می توان در مکان های گوناگون از قبیل نمای ساختمان(نورپردازی ساختمان) و محیط های داخلی و بیرونی به صورت موقتی یا دائمی اجرا نمود.

گاهی اوقات طراحان نورپردازی را نورآرایی می نامند زیرا این روش راهکاری مناسب و ایده آل برای ایجاد جذابیت بصری در فضا محسوب می شود. کاربرد نورپردازی در مکان های مختلف شهر به منظور ایجاد چشم اندازی زیبا و متفاوت و زیباتر نشان دادن ساختمان ها در شب است.

در زمان های گذشته وقبل از آنکه نورپردازی عاملی برای مزین نمودن چهره شهر در نظر رفته شود، تصور مردم از شهر خود تصویری بود که در روز از آن می دیدند.

در حال حاضر با اجرای نورپردازی مناسب و اصولی در شهر و فضاهای مختلف آن نه تنها مکان های ویژه برجسته نشان داده می شوند بلکه شهروندان نمایی بسیار زیبا از شهر را در شب مشاهده می کنند. یک نورپردازی اصولی و ایده آل خاطره ای بسیار خوشایند از شهر در ذهن بیننده به یادگار می گذارد.

طراحی نورپردازی شهری یک تخصص است و زمانی بر چشم بیننده اثر می گذارد که تدابیر لازم برای اجرای اصولی آن اندیشیده شده باشد. در این طراحی مواردی نظیر انواع چراغ ها و لامپ های روشنایی، شاخص نمود رنگ، میزان شدت نور، طیف رنگ نور، نحوه پخش نور، خیرگی، زاویه تابش و … باید مورد توجه قرار گیرند.

در دنیای مدرن امروز با الهام از هنر نورپردازی و فن آوری های جدید می توان گردشگران را برای تماشای نورپردازی شهر فراخواند . این امر باید از طرف سیاست گذاران حوزه شهری مورد بررسی و توجه قرار گیرد زیرا جذب گردشگر از نظر اقتصادی مزایای بسیاری برای شهر در بر خواهد داشت.

لازم به ذکر است که کیفیت نورپردازی برای تاکید بر برخی فضاها بسیار حائز اهمیت است. اگر به برخی بناهای تاریخی و مذهبی دقت کنید متوجه می شوید هدف نورپردازی به درستی رعایت نشده و محیط اطراف بنا بسیار روشن و پر نور است به نحوی که خود بنا چندان به چشم نمی آید.

نور پردازی شهری را می توان در پروژه های مختلف اعمال نمود از جمله احجام شهری مانند میدان ها، مجسمه ها و .. ، تزئین نمای ساختمان، پارک ها، فضای سبز، تابلوهای تبلیغاتی و … . در نظر گرفتن اهداف طراحی باعث می شود محیط هم جوار ساختمان ها، وضعیت بناها و جلوه معماری پروژه تاثیر بی نظیری در کیفیت روشنایی بگذارند.

دیوارهای آجری و یا دیوارهایی که سطح مسطحی دارند باید با نورپردازی کنتراست تزئین شوند زیرا این نوع نورپردازی سایه روشن بسیار زیبایی بر سطح ایجاد می نماید. سایه ها بر ناصافی سطح و بافت های آن تاکید می کند. استفاده از نورافکن های خطی که زاویه تابش باریکی دارند روشی بسیار مناسب برای اجرای این نورپردازی می باشد. این چراغ های خطی نزدیک به دیوار قرار می گیرند و نور آن بر سطح نورپردازی شده عمود می تابد.

انتخاب صحیح لامپ ها و چراغ ها و توجه به مکان نصب آنها نقش بسیار مهمی در کیفیت نورپردازی دارد. گاهی اوقات نصب چراغ نامناسب در ارتفاع تعمیر و نگهداری از آن را دشوار می کند.

چشمک زدن برخی چراغ ها و یا سوختن آنها نه تنها جلوه نامناسبی در شهر ایجاد می کند بلکه دسترسی و تعمیر آنها با زحمت زیادی صورت می گیرد. در نمای بعضی از ساختمان ها چراغ های معیوبی وجود دارد که تعویض آنها علاوه بر هزینه بسیار بالا بدون استفاده از داربست امکان پذیر نیست.

چشمک زدن چراغ های معیوب باعث می شود کورسویی از منبع نور کامل در فضا پخش شود که در این صورت فضا تاریک می شود و چهره شهر ناخوشایند به نظر می رسد. بنابراین انتخاب لامپ مناسب و اینکه آیا دسترسی به آن به راحتی صورت می گیرد یا نه امری بسیار مهم است که طراحان نورپردازی حتما باید به آن توجه نمایند.

در نورپردازی باید به تاثیرات زیست محیطی و اجتماعی و مواردی نظیر خیرگی، آلودگی نوری و … توجه نمود. علاوه بر آن رعایت نکات فنی و مهندسی در پروژه های نورپردازی شهری و انتخاب شاخص های مناسب برای روشنایی  نظیر دمای رنگ، نمود رنگ، شدت روشنایی و … امری بسیار ضروری می باشد.

نور پردازی شهری با نورپردازی دکوراسیون داخلی متفاوت است و هر کدام تخصص و مهارت خاص خود را می طلبند. در فضای شهری به علت گستره بودن فضا باید از چراغ های مخصوص و تکنیک های خاص برای تامین روشنایی استفاده کرد.

روش های انجام نورپردازی شهری

نور پردازی مکان های شهری روش های مختلفی دارد که طراح بر اساس نیاز و تشخیص خود می تواند  از یکی از آن ها استفاده می کند .به طور کلی با تغییر سه مؤلفه هدف نورپردازی ، ویژگی های منبع نور ، موقعیت نورپردازی می توان حالت های مختلفی از نورپردازی را ایجاد کرد . در طرح های نور پردازی شهری بسته به اینکه چه عنصری از فضا به چه نوع نوری و از چه زاویه ای نورپردازی شود می توان کیفیت و حالت های مختلفی ایجاد کرد .

نورپردازی پس زمینه

در این نوع نورپردازی، نور به صورت یک دست و یکنواخت منتشر می شود . روشنایی به وجود آمده در این روش دارای استاندارد های عددی و قابل اندازه گیری است . در نورپردازی پس زمینه فضا به گونه ای که شرط اصلی دیدن مهیا شود روشن می شود.

‌نورپردازی از پایین

نورپردازی از پایین بیشتربرای نورپردازی احجامی چون فواره ها ، درخت و ندرتا مجسمه ها استفاده می شود. نورپردازی از پایین زاویه آن رو به بالا است وممکن است آلودگی نوری و خیرگی ایجاد کند بنابراین چراغ های آن باید مخفی باشد و فقط پوشش رویی آن قابل رؤیت باشد .

نورپردازی از پایین با زاویه

این نوع از نور پردازی شهری  بیشتر زمانی استفاده می شود که عنصر مورد نظر برای نورپردازی تنها از یک جهت قابل دیدن است و یا هدف این است که تنها از یک جهت دیده شود .

این نورپردازی بیشتر حالت تأکیدی دارد و بیشتر برای سطوح عمودی مانند جداره های واجد ارزش شهری ، نماهای تاریخی ، بیلبورد های تبلیغاتی و… کاربرد دارد .

از کاربرد های خاص دیگر این روش می توان به تابش نور به جداره تونل و استفاده از بازتاب آن برای روشن نمودن کل فضا اشاره کرد . در نورپردازی از پایین با زاویه به دلیل احتمال خیرگی و آلودگی نوری بیشتر از چراغ ها حائل دار استفاده می شود .

نورپردازی مستقیم

اگر هدف از نورپردازی مکان های شهری این باشد که موضوعی به خوبی دیده شود و نظر بیننده را به خود جلب کند می توان از این روش برای نور پردازی استفاده نمود .

مهم ترین اصل نورپردازی مستقیم ایجاد تضاد بین جسم و فضای اطرافش است . در این حالت معمولا چراغ مجزایی به نور پردازی اختصاص داده می شود و از چراغ موضعی استفاده می شود تا بتوان جلوه خاصی را در تیرگی شب به وجود آورد .

نورپردازی از بالا با زاویه

این نورپردازی بسیار معمول است و در نورپردازی کلیه سطوح عمودی ، افقی ، احجام مختلف و فضا ها استفاده می شود . در نورپردازی فضاهای شهری شایع ترین مدلی که از این روش می توان نام برد نور پردازی مسیرهای شهری از طریق قرار گیری منبع نوری به واسطه یک بازوی کوتاه بر یک تیر مانند تیر چراغ برق است .

نورپردازی از بالا

نورپردازی از بالا بیشتر برای نور پردازی سطوح افقی ، احجام و فضاها استفاده می شود. این روش بیشتر برای روشن نمودن سطوح افقی ، سطح فلکه ها ، پارکینگ های عمومی ویا زیرگذر ها کاربرد دارد . در نور پردازی از بالا منبع نور بر روی یک بازو با زاویه قائم ، جداره ،تیرو یاسقف مستقر می شود و کل فضای مورد نظر مانند تونل یا زیر گذر را روشن می کند .

نورپردازی از درون

نورپردازی ازدرون بیشتر برای سطوح عمودی استفاده می شود . از بارز ترین نمونه آن می توان به جانمایی منابع نوری درون بیلبوردها و تابلوهای تبلیغاتی اشاره کرد .

این روش از نورپردازی اگر به درستی و با شدت نور مناسب انجام نگیرد موجب خیرگی خواهد شد .از نمونه دیگر نورپردازی از درون می توان جاسازی منابع نوری در لابه لای درختان را نام برد .

نور پردازی تزئینی

این روش از نورپردازی شهری بیشتر برای برانگیختن احساسات و تزئین محیطی در فضاهاش شهری استفاده می شود . در نورپردازی تزئینی باید به اصول زیبایی شناسی و تأثیرات روحی و عاطفی ایجاد شده در فرد توجه زیادی داشت تا بتوان فضای شهر را زیبا تر کرده و به آن روح بخشید .

برای دست یابی به نتیجه مطلوب باید در انتخاب محل نصب تجهیزات نورپردازی و رنگ و شدت تابش آن دقت زیادی داشت . نورپردازی تزئینی تأثیر زیادی در ایجاد تنوع و جذابیت بصری دارد .

لوازم نورپردازی شهری

لوازم نورپردازی شهری زیر دسته های متنوعی دارد . از این تجهیزات می توان برای ایجاد روشنایی در معابر هنگام شب و یا ایجاد چشم انداز های زیبا در شهر استفاده نمود . تجهیزات نورپردازی شهری دائما در معرض بارش برف و باران است بنابراین باید  به گونه ای ساخته شود که از خود مقاومت نشان دهد و در برابر آب و رطوبت حساسیت نشان ندهد .

از لوازم نورپردازی شهری می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• پایه چراغ روشنایی
• چراغ
• سرچراغی
• برج نوری یا دکل روشنایی

هدف نورپردازی شهری در اصفهان

فضای شهری مانند هر فضای دیگری، عناصر محدود کننده و عناصر مستقر در فضایی دارد که توسط آنها قابل شناسایی می‌شود و شخصیت کلی فضا تابع چگونگی و نظم حاکم بین این عناصر است.

لذا، نورپردازی این عناصر در شب، در راستای حفظ و تقویت شخصیت فضا، یکی از الزامات طراحی شهری است. عناصر و اجزای کالبدی تشکیل دهندۀ فضای شهری عبارت از کف، بدنه، سقف و عناصر مستقر در فضا است.

علاوه بر این موارد، رفتارها و فعالیت‌های جاری در فضا نیز، به عنوان عناصر غیرکالبدی، از اجزای اصلی هر فضای شهری محسوب می‌شود که نقش بسیار مهم و کلیدی‌ای در تشخص فضا ایفا می‌نماید.

بنابراین در نورپردازی فضاهای شهری، در واقع این اجزا و عناصر هدف‌های اصلی نورپردازی محسوب می‌شوند. در یک دسته بندی کلی می‌توان گفت، عناصر یک فضای شهری که بسته به مکان، نورپردازی می‌شوند، شامل سطوح، احجام و فضاها هستند. کف، سقف و بدنه‌ها به صورت افقی و عمودی، سطوح تعریف کنندۀ فضای شهری هستند.

دیگر عناصر مستقر در فضا مانند گیاهان، مجسمه‌ها، آب‌نما و سایر مبلمان شهری نیز در واقع احجامی هستند که در فضا قرار دارند. در کنار دو مورد عنوان شده، فضایی که رفتارها و فعالیت‌‌ها در آن رخ می‌دهد نیز از دیگر عناصر فضای شهری هستند که باید مورد نورپردازی قرار گیرد.

شرکت پایا رسا الکترونیک از شرکت های دانش بنیان با تجربه در زمینه نورپردازی شهری در اصفهان ، نورپردازی نما اصفهان ،ویدئو مپینگ اصفهان است که قادر است با استفاده از متنوع ترین فناوری های نورپردازی روح تازه ای در کالبد فضای شهر بدمد .

سؤالات متداول نورپردازی شهری

نورپردازی شهری چیست؟

نورپردازی شهری برای جذب توریست، به منظور رونق بخشی به تجارت و کسب و کار در مناطق مختلف شهری به خصوص بخش مرکزی – تجاری شهری و فعالیت های شبانه در نظر گرفته شده است که شامل نورپردازی مسیرهای پیاده، نمای ساختمان ها، پل ها، مناظر طبیعی و مصنوعی، و نورپردازی نشانه ها می باشد.

هدف نورپردازی شهری چیست؟

هدف نورپردازی شهری فراهم نمودن محیط جذاب و دل انگیز به خصوص در بخش تجاری به منظور رونق بخشی به کسب و کار و فعالیت های شبانه برای جذب جمعیت بیشتر به این مناطق است.علاوه بر این برای تأمین امنیت و رفت و آمد درشب نیز بسیار تأثیرگذار است.

نورپردازی شهری چه روش هایی دارد؟

ازروش های نورپردازی شهری می توان به نورپردازی پس زمینه،نورپردازی ازپایین،نورپردازی از پایین با زاویه،نورپردازی مستقیم،نورپردازی از بالا،نورپردازی از بالا با زاویه،نورپردازی از درون،نورپردازی تزئینی اشاره کرد.