اصول اولیه طراحی نورپردازی فضای سبز

یکی از رایج ترین نورپردازی هایی که در سطج کشور مشاهده می کنیم نورپردازی فضای سبز است.

بلوار ها، پارک ها و پارک های خطی بسیار زیادی را در سطح شهر ها می بینیم که دارای درختان و فضای سبز بسیاری هستند و همین طور علاقه شدید ایرانی ها به باغ سازی باعث به وجود آمدن باغ ویلاهای زیادی در حومه شهرها می شوند و اکثر دارندگان این باغ ها علاقه به شب نشینی دارند و شب نشینی ها بدون نورپردازیشایسته لطفی ندارد.

درختان و گیاهان بر خلاف موارد دیگر که به طراحی نورپردازی آن ها پرداختیم موجود زنده هستند و موجودات زنده ای را زیر سایه لطف خود پرورش می دهند.ما نیز به عنوان آفریده برتر خدا وظیفه داریم به این حریم احترام بگذاریم و متناسب با آن نورپردازی داشته باشیم.

همان طور که قبلا در مبحث خطرات نور مصنوعی برای درختان و گیاهان هم گفتیم، نور های قرمز و نارنجی و ترکیبات آن ها (همچون ارغوانی ترکیبی) باعث تحریک حس روزپنداری درخت می شود و مقدار بیس از اندازه آن در برخی درختان باعث بروز خطا در تشخیص طول روز و شب و فصول سال و تخریب ساعت درونی درخت می گردد که این امر باعث اختلالات رشد می گردد.از طرفی رنگ هایی همچون قرمز و نارنجی و ارغوانی غیر از زمان های برگریزی درخت،هویت زندگی را از آن صلب می کنند و نورپردازی حاوی رنگ های قرمز و نارانجی باعث انتقال یک حس منفی از سبزی و طراوت درخت می شود.البته همانطور که گفته شد باید درختان برگریز و بوته های خشک و گل های رنگی و همین طور موارد خاص را از این قاعده مستثنی کرد.

استفاده نامناسب از نور های ارغوانی و سبز خالص در نورپردازی درختان در فضای سبز

همین طور برخلاف تصور بسیاری از مردم که رنگ سبز خالص را رنگ مناسبی برای نورپردازی درخت می دانند،این رنگ به تنهایی باعث مصنوعی نمودن نورپردازی درخت می گردد.درست است که برگ درختان سبز رنگ است،لیکن سبزی برگ درخت به صورت ترکیبی و در کنار رنگ شاخه ها، ساقه ها و بنده درخت است.این تصور اشتباهی است که ما جهان را به صورت رنگ های محض تعریف کنیم.نورهای آبی،قرمز و سبز محض که در منابع نوری ال ای دی LED رایج هستند نورهایی هستند که به تنهایی در نورپردازی خسته کننده هستند.لذا بهتر است که طبیعت گرا باشیم و از رنگ های ترکیبی در طراحی نورپردازی فضای سبز بهره ببریم.

رنگ سفید گرم(آفتابی) Warm White جادوی نورپردازی فضای سبز:

شاید ابتدا در ذهن عجیب برسد که نوری ساده و رایج با رنگ سفید گرم (آفتابی) بتواند محیطی جادویی در فضای سبز اطراف ما ایجاد کند ، لذا ابتدا نظر شما را به چند طراحی زیبا و حرفه ای از نورپردازی درخت با رنگ سفید گرم جلب می کنم:

یک نورپردازی فوق العاده از دو درخت که به صورت زیبایی به تنهایی توسط نور سفید گرم روشن شده اند.اگر منابع نور قابل رویت هستند و این ضعف نورپردازی را نتیجه می شود،لیکن قدرت نور آن قدر زیاد است که چشم را به سمت دو درخت هدایت می کند.نقطه قوت این نورپردازی را می توان در تاکید بر رنگ های طبیعی درخت توسط نور طبیعی خورشید،بهره بردن از نور پر قدرت که حسی جادویی از وجود روز در شب را نتیجه می شود و ایجاد نقطه کانونی Focal Point توسط دو درخت قوی و زیبا در میان فضای باز و تاریکی شب اشاره کرد.

نورپردازی درخت نخل در حاشیه آب نما،منبع : https://blog.outdoorlights.com/wp-content/uploads/2012/10/DSC_0171.jpg

نقطه قوت نورپردازی درخت در فضای سبز فوق را می توان استفاده از نورگرم متناسب با محیط در تضاد نور آبی آسمان و ایجاد رفلکشن و بازتاب بر روی آب نما بیان کرد.

نقطه قوت طراحی درخت توسط نور سفیدگرم را می توان در حفظ پاکی و طبیعت درخت و نمایش جذابیت و شکوه آن بیان کرد.

استفاده ازنورهای ترکیبی در نورپردازی درخت:

گاهی اوقات ما قصد داریم نورپردازی را کمی رویایی تر کنیم،پس از نورهای ترکیبی و ترکیب نور ها در نورپردازی درخت بهره می بر می بریم،مثلا در مثال زیر:

نمونه طراحی نورپردازی درخت به صورت ترکیبی

در این ظراحی نورپردازی سعی شده است درخت به صورت ترکیبی توسط رنگ های سفید گرم و فیروزه ای نورپردازی شود.رنگ آفتابی هسته و تنه درخت را روشن می کند که مبین انرژی درونی درخت است، ونورپردازی فیروزه ای رنگ برگ های درخت را جلوه می دهد.

استفاده از نور آبی ترکیبی در نورپردازی درخت

در این نورپردازی نیز رنگ آبی ترکیبی (سفید بسیار سرد)بر روی درخت اعمال شده است که حسی رویایی و آرامش بخش را به مخاطب القاء می کند.

توجه به زنده و پویا بودن درخت در طراحی نورپردازی:

باید توجه داشت که درخت یک موجود زنده است ، رشد می کن، برگ می ربزد، به خواب می رود، یخ می کند ، زنده می شود ، متولد می شود، شکوفا می شود،غمگین می شود،می ریزد و موکدا ، رشد می کند.

در نورپردازی درخت باید دقت کرد که درخت امروز درخت فردا نیست، و درخت فردا درخت سال آینده نیست،ممکن است امروز یک طراحی نورپردازی بر روی درخت زیبا به نظر برسد، لیکن در فصل دیگری از سال یا سال دیگری از عمر درخت ، همان طراحی نورپردازی مخرب و دارای سوء اثر باشد.لذا طراحی نورپردازی درخت می بایست طوری باشد که ما نورپردازی پویا،فعال، زنده و InterActivre و قابل تغییر داشته باشیم.جهت واضح تر شدن مطلب مثالی میزنم:

فرض کنید شما قرار است طراحی نورپردازی یک پارک تازه تاسیس را بر عهده بگیرید،در این پارک قرار است تعدادی نهال پهن برگ کاشته شود.شما بر اساس سایز این نهال ها یک نورپردازی زیبا طراحی می کنید که متناسب با سایز و وضعیت نهال ها است،سال ها می گذرد و این نهال ها درختانی بزرگ می شوند،نورپردازی شما صرفا بخش کوچکی از درخت را روشن خواهد کرد،پس می بایست نورپردازی اولیه را طوری طراحی کرد که منابع نوری قابلیت تنظیم با شرایط جدید را داشته باشند

یا به عنوان مثال شما برای فصل پاییز طراحی نورپردازی با طیف نارنجی رنگ می کنید،فصل بهار می شود و شکوفه های زیبا و سپید رنگ درخت نمایان می شوند،آیا همان نورپردازی نارنجی رنگ درخت را زیبا می کند؟پس باید سیستم نورپردازی ما ،در صورت رنگی بودن قابلیت تغییر رنگ (بدون آسیب) را داشته باشد.

صدمات نورپردازی به محیط زیست:

علاوه بر تاثیر منفی نور نامناسب بر درخت،باید تاثیر منفی نور بر محیط زیست و جانداران وابسته به فضای سبز را در نظر داشته باشیم که در آینده به آن خواهیم پرداخت.همین طور تولید آلودگی نور که در نورپردازی فضای سبز شایع است و در مباحث پیشین به آن پرداخته ایم.